ރަށުގެ ތާރީޙަށް ބަލާލާއިރު، 8 ޖެނުއަރީ 1999 ގައި ފ. އަތޮޅުގެ އަތޮޅުވެރިކަން މި އަތޮޅު ނިލަންދުއަށް ސަރުކާރުން ބަދަލު ކުރެއްވުމާ ހަމައަށް، އަތޮޅުވެރިކަން ކުރަމުން ދިޔައީ މިރަށުގައެވެ. މިރަށުގައި 300 އަހަރުވީ އާޘާރީ މިސްކިތެއް ހުރެއެވެ. އަދި ރަށުގައި މައިގަނޑު ގޮތެއްގައި ކުރަމުން އަންނަނީ ބޮޑުކަންނެލީގެ މަސްވެރިކަމެވެ.

މަރޮށީގައި ހުންނަވައި ރައީސް ވިދާޅުވީ އެރަށުގެ މީހުންނަކީ އަމަލުން ކަންކަން ދައްކާ ބައެއް ކަމަށާއި ރާއްޖެ ޑިމޮކްރަސީއަށް ކުރި ދަތުރުގައި އެކަން ވަރަށް ރަނގަޅަށް ފެނިގެން ގޮސްފައިވާ ކަމަށެވެ.

"މިއަދު މި ތަޢާރުފްކުރާ "ވަންގަވް" އަކީ، ޑިޖިޓަލް ސަރުކާރެއްގެ ފެށުން. މި ސަރުކާރުގެ އެންމެ ޚާއްޞަ ސިފަޔަކީ، ދިވެހި ސަރުކާރުގެ ފަރާތުން އެ މީހަކު ހޯދަން ބޭނުންވާ ޚިދުމަތެއް، އެ މީހަކު ހުރި ތަނަކުން އެ މީހެއްގެ އިނިގިލިކުރިއަށް ތިލަވެގެން އައުން. ރާއްޖެ ކަހަލަ ގިނަ އަތޮޅުތަކެއްގެ އަދި އެއަށްވުރެ ގިނަ ރަށްތަކެއްގެ މައްޗަށް އެކުލެވޭ ޖަޒީރާ ރާއްޖެއަކަށް ޑިޖިޓަލް ސަރުކާރެއްގެ މުހިންމުކަން ވަރަށްބޮޑު."

ބިންވެރިޔާ ސްކީމްގެ ތެރެއިން ގޯތި ލިބުނު ފަރާތްތަކަށް އަންނަމަހު ގޯތި ހަވާލުކުރުމުގެ މަސައްކަތް ފެށިގެންދާނެ ކަމުގައި ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ އިބްރާހީމް މުޙައްމަދު ޞާލިޙް ވިދާޅުވެއްޖެއެވެ. އެމަނިކުފާނު މިހެން ވިދާޅުވީ، ގުޅިފަޅު ބިންހިއްކުމުގެ މަޝްރޫޢު ފަށްޓަވައިދެއްވައި ދެއްކެވި ވާހަކަފުޅުގައެވެ.

ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ ވާހަކަފުޅުގައި ދިވެހި ބަހާއި ދިވެހި އަދަބިއްޔާތުގެ ފަންނުތައް ދިރުވައި އާލާކުރުމަކީ، ދިވެހި ޤައުމިއްޔަތު ނެގެހެއްޓުމުގެ ވަރަށް މުހިންމު މަސައްކަތެއްކަން ފާހަގަކުރައްވައި ދިވެހި ބަސް ދިރުވައި އާލާކުރުމާއި އަދަބީ ދާއިރާތަކުން، ލިޔުންތެރިންގެ ގުޅުމުގެ ފަރާތުން ކުރައްވާ އަގުހުރި މަސައްކަތްތައް ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ. ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ ވާހަކަފުޅުގައި އިސްލާމް ދީނުގެ ހިދާޔަތަށް ފަހުގައި ދިވެހިންނަށް ލިބުނު އެންމެ ބޮޑު ނިޢުމަތަކީ ދިވެހިންގެ މާދަރީ ބަސްކަން ފާހަގަކުރައްވައި ދިވެހިންގެ އަމިއްލަ ޅެންވެރިކަމާއި ލިޔުންތެރިކަމާއި އަދި ވަކި ފަންނެއްގެ ގޮތުގައި ވާހަކަ ދެއްކުންތެރިކަމާއި ބަހުސްކުރުން ފަދަ ދިވެންނަށް ލިބިފައިވާ އަދަބިއްޔާތުގެ މުއްސަނދިކަމުގެ މައްޗަށް އަލިއަޅުވާލެއްވިއެވެ.

އަޅުވެތިކަމާ ދެކޮޅަށް އެކާވީސް ވަނަ ޤަރުނުގައި ބޭނުންކުރާ އެންމެ ކަށަވަރު ފަރުވާއަކީ، ސަރަޙައްދީ އަދި ބައިނަލްއަޤުވާމީ ޞުލްޙަ. ދޭދޭ ޤައުމުތަކާއި ބައިނަލްއަޤުވާމީ ޖަމާޢާތްތަކާ އެކުގައި ބަދަހިކުރާ އިތުބާރު ހުރި ގާތް އެކުވެރި ގުޅުން. އެ ގުޅުމުގައި އާރުލާ ވަރަކަށް، އެ ޤައުމެއްގެ ވަށައިގެން ލެވޭ ދިފާޢީ ފާރުގެ ވަރި ބޯވެގެންދާނެ.

ރަށުގެ މީހުން އާމްދަނީ ހޯދުމުގެ ގޮތުން މައިގަނޑު ގޮތެއްގައި ކުރާ މަސައްކަތަކީ މަސްވެރިކަމާއި ހުއިފިލަނޑާ ނެގުމާއި މަސް ކައްކައި ހިއްކުމާއި ރިހާކުރު ކެއްކުމެވެ. އޭގެ އިތުރުން ދަނޑުވެރިކަންވެސް މިރަށު މީހުން ކުރެއެވެ . މި ރަށުގެ ތަރައްގީގެ މަޝްރޫއުތަކަށް ބަލާލާއިރު، މި ވަގުތު ވެސް ޖުމްލަ 7 މަޝްރޫޢުއެއް ކުރިއަށް އެބަދެއެވެ. އަދި 2 މަޝްރޫޢުއެއް ވަނީ މިފަހަކުން ނިންމާފައެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި ބަނދަރު ހެނދުން ވެސް ހިމެނެއެވެ.

ކުޑަ ރަށެއް، ބޮޑު ރަށެއް ނުބަލައި، އަޅުގަނޑުމެން ތަރައްޤީ ގެންނަ ވާހަކަ މި ދައްކަނީ، އެ ރަށް ރަށުގައިވެސް އުޅެނީ ދިވެހި ރައްޔިތުން ކަމަށްވާތީ، އެ މީހަކު އުޅޭ ތަނެއްގެ ސަބަބުން، އެ މީހެއްގެ ވިސްނުން ހުރި ގޮތެއްގެ ސަބަބުން އެ މީހަކަށް ލިބެންޖެހޭ އަސާސީ ޚިދުމަތްތަކުން މަޙްރޫމްވެގެނެއް ނުވާނެ.

ރައްޔިތުން ސަރުކާރެއް ހޮވަނީ، ރައްޔިތުން ބޭނުންވާ ޚިދުމަތްތައް ހޯދައިދޭން. އަޅުގަނޑުމެންގެ އެ ދުވަހުގެ އަމާޒަކީ، ވަޢުދަކީ އެއްވެސް ރައްޔިތަކު ތަފާތުކުރުމެއްނެތި، އެއީ ދިރިއުޅޭ ރަށެއް، އަދި އެ މީހެއްގެ ފިކުރު ހުރިގޮތް ބެލުމެއްނެތި، ރައްޔިތުންނަށް ބޭނުންވާ އަސާސީ ޚިދުމަތްތައް ފޯރުކޮށްދިނުން.

އާބާދީގައި މިވަގުތު 978 މީހުން ތިބި ކޮޅުމަޑުލު ހިރިލަންދޫގައި މިވަގުތު ވެސް 8 މަޝްރޫއު ހިނގަމުން އެބަދެއެވެ. ބިމުގެ ބޮޑު މިނުގައި 29.4 ހެކްޓަރ ހުންނަ މި ރަށުގެ އިޤްތިޞާދު މައިގަނޑު ގޮތެއްގައި ބިނާވެފައިވަނީ މަސްވެރިކަމަށެވެ. މިފަހަކަށް އައިސް ފައިބަރު މަސައްކަތުގެ ސިނާޢަތްވެސް ވަރަށް ބާރަށް ރަށުގައި ކުރިއަރަމުން އައިސްފައިވެއެވެ.

އެޕްރީލް މަހުގެ ކަރަންޓު ބިލު ލިބުނު އިރު, ކުރީ މަސްތަކަށް ވުރެއް ބިލު ބޮޑުވެފައި ވުމުން ގިނަ ބަޔަކަށް ހާސްކަން ލިބުނެވެ. އަދި ބިލު ހިސާބު ކޮށްފައިވާ ގޮތާއިމެދު ބައެއް ފަރާތްތަކުން ސުވާލު ވެސް އުފެއްދިއެވެ. ނަމަވެސް ބިލް ހިސާބު ކޮށްފައިވާ ގޮތް އަމިއްލައަށް ބަލާލެވޭނެ މަގު ތަނަވަސްވެފައި ވުމީ, މި ޝައްކުތަކާއި ވަހުމްތައް ހިތުން ފިލުވާލަން ފަހި ވެފައިވާ ފުރުސަތެކެވެ.

އަތޮޅުތަކުގައި އޮތް ބޯހިޔާވަހިކަމުގެ ދަތިކަން ހައްލު ކުރުމަށް، ރައީސުލްޖުމުހޫރިއްޔާ އިބްރާހިމް މުހައްމަދު ޞާލިޙްގެ ސަރުކާރުން ހުށައަޅާ ހައްލަކީ ގެދޮރުވެރިޔާ ލޯނެވެ. ސުވާލަކީ، މިލޯނުގެ ސަބަބުން ރައްޔިތުންނަށް ކުރާނީ ކޮންފައިދާއެއްތޯއެވެ.

ރާއްޖޭގެ ޒުވާނުންގެ އާބާދީގެ ބޮޑުބައެއް ވަނީ ދުންފަތުގެ ވަބާގައި ޖެހިފައެވެ. ދުންފަތުގެ ވަބާއިން މުޖުތަމައު ސަލާމަތް ކުރުމަށް ތަފާތު ފިޔަވަޅުތައް ސަރުކާރުން އެޅި ނަމަވެސް، އެކަށީގެންވާ ނަތީޖާއެއް ނުފެންނަނީ ކީއްވެބާ؟

ޓެރަރިސްޓް ހަމަލާތަކުގެ ބިރުވެރިކަން ރާއްޖެއަށް އޮތް މިންވަރު އެންމެ ފުރަތަމަ ފެނިގެން ދިޔައީ 2007 ވަނަ އަހަރުގެ ސެޕްޓެމްބަރު މަހުގައި ސަލްޓަންޕާކުގައި އައިއީޑީއެއް ގޮއްވާލި ހާދިސާއިންނެވެ. އޭގެ ފަހުން ފިނިފެންމާ ލޯންޗުކޮޅުގައި އެއްޗެއް ގޮއްވާލި ހާދިސާ އާއި، މެއިމަހުގެ ހަވަނަ ދުވަހުގެ ރޭ ރައީސް ނަޝީދަށް އަމާޒުކޮށް ދެވުނު ހަމަލާއިން، ރާއްޖޭގައި ދީފާނެ ޓެރަރިސްޓް ހަމަލާތަކުގެ ބިރުވެރިކަން މިވަނީ އިތުރުވެފައެވެ.

ސަރަހައްދީ ޤައުމުގެ ތަކުގެ ތެރެއިން ވެސް ޤައުމުގެ ހުރިހާ ރައްޔިތުންނަށް ހިލޭ ބޭސްފަރުވާ ކުރެވޭނެ ހެލްތު އިންޝުއަރެންސް ނިޒާމެއް ޤާއިމް ކުރެވިފައިވާ އެއް ޤައުމަކީ ދިވެހިރާއްޖެއެވެ. އެހެން ނަމަވެސް ރާއްޖޭގެ އިޤުތިޞާދީ ހާލަތަށް ބަލާއިރު އާސަންދައަކީ ދައުލަތަށް ބޮޑު ބުރައެއް ކަމަށް އިޤުތިޞާދީ މާހިރުން ބުނަމުން ދަނީ މިސްކީމުގެ ތެރެއިން ކުރެވޭ އިސްރާފާއި ނާޖާއިޒް ބައެއް ފަރާތްތަކުން ނަގާ ނާޖާއިޒް ފައިދާތަކުގެ ސަބަބުންނެވެ. މިކަން ހުއްޓުވަން ކުރަންވީ ކަމަކީ ކޮބައިބާ؟

ރާއްޖޭގެ ތަރައްޤީ އާއި ކުރިއެރުމަށް، އޮތް އެންމެ ބޮޑު ހުރަހަކީ ޤައުމުގެ ޒުވާން އާބާދީ މަސްތުވާތަކެތީގެ ވަބާގައި ޖެހިފައި ގެއްލިފައިވުން. މަސްތުވާ ތަކެތީގެ މައްސަލަ ހައްލުކުރުމަށް އެ ވިޔަފާރިއަށް ފަންޑުކުރާމީހުން އަތުލައި ނުގަނެވެނީ ކީއްވެބާ؟