2001 ވަނަ އަހަރުގެ ސެޕްޓެމްބަރު މަހުގެ 11 ވަނަ ދުވަހު އެމެރިކާގެ ވޯލް ޓްރޭޑް ސެންޓަރު ގޮއްވާލި ހާދިސާއަށްފަހު ހުޅަނގުގެ މީޑިއާތަކުން މުސްލިމުން ސިފަކުރަމުންދިޔައީ ހަނގުރާމަވެރި ނިރުބަވެރި އަދި ނުރައްކާބައެއްގެ ގޮތުގައެވެ. މުސްލިމުންނާއި މެދު އެކި ޤައުމުތަކުގައި ހިނގަމުންދާ ލާއިންސާނީ ޖަރީމާތަކާއި ދެކޮޅަށް އަޑުއުފުލަން ގިނަ ބަޔަކު ޖެހިލުންވާ އަދި ފޫހިކުރުވި ސަބަބަކަށް ހުޅަނގުން މުސްލިމުންނާއި ގުޅޭގޮތުން ފަތުރަމުންދިޔަ ޙަގީގަތެއްނެތް ވާހަކަތައް ވިއެވެ. އެހެންނަމަވެސް 22 އަހަރު ފަހުން މަންޒަރު މިވަނީ ބަދަލުވާން ފަށާފައެވެ.

އުމުރުން އެންމެ ތިރީސް އަހަރުފުޅުގައި ދައުލަތުގެ އެންމެ މުހިންމު އެއް ތަންފީޒީ އިދާރާކަމުގައިވާ މޯލްޑިވްސް އިމިގްރޭޝަނުގެ ކޮންޓްރޯލާ ޖެނެރަލްކަމުގެ ބޮޑު ޒިންމާ ރައީސް ޞާލިޙް ހަވާލުކުރެއްވުމުން، ހަނަފީ އެކަމަށް ފަސްޖެހި ވަޑައިނުގެން، ކެރިގެން ކުރިމަތިލެއްވިތަން ފެނުނެވެ. އަދި މުއައްސަސާއާއި ހަވާލުވެ މާގިނަ ދުވަސްތަކެއް ނުވަނީސް ނޫސްވެރިންނާ ބައްދަލު ކުރައްވާ ވިދާޅުވީ، އިމިގްރޭޝަނާ ގުޅުވާ ދެކެވޭ ނުރަނގަޅު ވާހަކަތަކުގެ އަޑުކަނޑުވާލާނެ ވާހަކައެވެ. މުއައްސަސާގެ ހިންގުން ބައްޓަންކުރާނި ދެފުށްފެންނަ ސިޔާސަތެއްގެ ދަށުން ކަމުގެ ވާހަކައެވެ.

އެމަނިކުފާނުގެ ވެރިކަމުގެ 5 އަހަރަކީ މާލޭގެ އަމާންކަން ގާއިމުވި 5 އަހަރުކަން މާލޭގައި ދިރިއުޅޭ ކޮންމެ މީހަކުވެސް ގަބޫލުކުރާނެއެވެ. ތާއީދު ނުކުރާ މީހުންވެސް މިކަމުގައި ދެބަހެއް ނުވެއެވެ. ރާއްޖެއަށް ހަމަޖެހުން އަންނާނެކަމުގެ އުއްމީދު އައުކޮށްދެއްވީ ރައީސް ޞާލިހެވެ. މާލެއާއި އަތޮޅުތެރޭގައި ސިޔާސީ ހަލަބޮލިކަން ކުޑަކޮށް އަމާންކޮށްދެއްވުމަށް މަސައްކަތްކުރެއްވީ ރައީސް ޞާލިހެވެ. އެހެންކަމުން އަގު ނުކުރެވޭ އެ ހިދުމަތަށްޓަކައި، ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ އިބްރާހިމް މުހައްމަދު ސާލިހަށް ޝުކުރު ހައްގެވެ.

އޭދަފުށީ ސްޓޭޑިއަމްއަކީ މިވަގުތު ރާއްޖޭގައި ހުރި ކުޅިވަރުގެ އެންމެ ވަރުގަދަ އިންފްރާސްޓްރަކްޗާރ، އަދި އެއީ އެންމެ ރަގަޅު، އެންމެ ފުރިހަމަ އަދި އެންމެ ޒަމާނީ ސްޓޭޑިއަމެވެ. މީގެ އިތުރުން ރާއްޖޭގެ ރަސްމީ ސްޓޭޑިއަމަށް ވުރެ އޭދަފުށީ ސްޓޭޑިއަމް ހުރިހާ ގޮތަކުން ވެސް ފުރިހަމައެވެ. އަދި ޗޭންޖިންގ ރޫމަކީ ރާއްޖެއިން މިހާތަނަށް ފެނިވައިވާ ފެންވަރުގެ ތަނަކަށް ވުރެ ހުރިހާ ގޮތަކުން ވެސް މާ ފުރިހަމަ ތަނެކެވެ.

މި މަހުގެ 7 ވަނަ ދުވަހު އިސްރާއީލް ނިދާފައި އޮތްވާ ހަމާސްއިން ދިން ވަރުގަދަ ހަމަލާއާއެކު، ފަލްސްތީނުގެ މިނިވަންކަމަށް ގޮވާލާ އަޑުތައް ގަދަވެއްޖެއެވެ. އަދި މީގެކުރިން ހަމައެކަނި ހަނގުރާމަވެރި ޖަމާއަތެއްގެ ގޮތުގައި ގިނަ ބަޔަކު ދެކެމުން އައި ހަމާސް ޖަމާއަތާމެދު ދުނިޔެ ދެކޭގޮތް ބަދަލުވާން ވަނީ ފަށާފައެވެ. މައިގަނޑު ސަބަބަކީ ފަލަސްތީނުގެ އަރަބިން ބޭނުންވާފަދަ މިނިވަންކަމެއް ހޯދައިދޭން ހަމައެކަނި މަސައްކަތްކުރާ ބަޔަކީ ހަމާސްކަމުގައި ގަބޫލުކުރެވެން ފެށުމެވެ.

1948 ވަނަ އަހަރުގެ މެއި މަހުގެ 15 ވަނަ ދުވަހު އިސްރާއީލަކީ ވަކި ދައުލަތެއްގެ ގޮތުގައި އޭރު ފަލަސްތީނަށް އަނިޔާވެރިކަމާއެކު ވެރިވެގަނެގެން އުޅުނު ޔަހޫދީން ކަނޑައެޅި ނަމަވެސް، އޭގެ މާކުރިން ވެސް ޔަހޫދީން ދިޔައީ އަނިޔާވެރިކަމާއެކު ފަލަސްތީނުގެ މީހުން އެމީހުންގެ ވަޒަނުން ފައްސާލާ، އެ ގައުމުގެ ޝަހަރުތައް ލޫޓުކޮށް، އެ ގައުމުގެ ރައްޔިތުންގެ އަތުން އެމީހުންގެ ބިންތައް ފޭރެމުންނެވެ.

ރާއްޖޭގެ ސިޔާސީ މަޝްރަޙަށް ބަލާއިރު ރައްޔިތުންގެ އިތުބާރު ހޯދުމުގެ ޤާބިލުކަން ހުރީ ވަރަށް މަދު މީހެއްގެ ކިބައިގައެވެ. އެހެންނަމަވެސް ޅަފަތުގައި އޮތް ރައްޖޭގެ ސިޔާސީ މައިދާނުގައި ފައިތިލަ ސާބިތުކުރައްވާ ހަރުފަތަކަށް ފަހު ހަރުފަތެއް ކަޑައްތު ކުރައްވަމުންގޮސް މިއަދު ރާއްޖޭގެ ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ މަގާމަށް ވަޑައިގެންނެވުމަށް ތައްޔާރުވެފައި އެވަނީ ތާރީހީ މޮޅަކާއެކުގައެވެ.

ޒަމާނީ ޑިމޮކްރަސީއަށް ދިވެހިން ކުރި ދަތުރަކީ، އަދުގެ ޖީލު ހަނދާން ނެތޭނެ ކަންތައްތަކެއް ނޫނެވެ. އެއީ ގިނަ ސަބަބުތަކަކާއި ހެދިއެވެ. ދިވެހި ރައްޔިތުން ބޭނުންވީ ސަރުކާރު ހިންގުމުގައި ރައްޔިތުން ބަސް ބުނާށެވެ، އަދި އެ އަޑު ސަރުކާރުން އަހާށެވެ. ނަމަވެސް ފުރަތަމަ އެކުލަވައިލި ގާނޫނުން ފެށިގެން ސަރުކާރާއި އިދިކޮޅު ވާހަކަ ދެއްކުމަކީ ރައްޔިތަކު ކުރާނެ އެންމެ ބޮޑު ކުށަށް އޮތީ ވެފައެވެ. އެއީ ރައްޔިތުން ނިމުމަކަށް ގެނައުމަށް ބޭނުންވި އެއް ކަންތަކެވެ. ދެން އެންމެ ބޮޑަށް ބޭނުންވި އެއްކަމަކީ ސަރުކާރު ޖަވާބުދާރީ ކުރުވުމެވެ.

ޕީއެންސީގެ ކެންޑިޑޭޓް ރިޔާސީ އިންތިޚާބަށް ވިއްކާނޭ އެއްޗެއް އިންޑިއާއާމެދު ނަފްރަތު އުފެއްދުން ނޫނީފިޔަވައި ނެތީ، ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ އިބްރާހީމް މުޙައްމަދު ޞާލިޙްގެ ސަރުކާރުގައި މުޅިރާއްޖެ ތަރައްޤީކޮށްފައި ވާތީއެވެ. ސިޔާސީ މިނިވަންކަމާއި ނޫސްވެރިކަމުގެ މިނިވަންކަން އިންތިހާދަރަޖައަށް ހުޅުވާލާފައި އޮތުމުންނެވެ. "ޓަކައި ޓަކައި" ކިޔާފައި ސިޔާސީ އިދިކޮޅު މީހުން ދައްކާނޭ ވާހަކައެއް ނެތުމުންނެވެ.

ޗާގޯސް ދިވެހިރާއްޖޭގެ ދަށަށް ގެނެވިއްޖެނަމަ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޒަމާންވީ ހަތުރުންނަށް ތިންކަމަކުން ކާމިޔާބު ލިބެއެވެ. އެއީ ދިވެހިދައުލަތަކީ ސެކިއުލަރ ދައުލަތަކަށް ހެދުމާއި، ދީނީ މިނިވަންކަން ހުޅުވައިލުމާއި، އެއްޖިންސުން ކައިވެނިކުރުން ހުއްދަކުރުމަށް ބާރުއެޅުމެވެ. މިހާރުވެސް ރާއްޖެއިން ޔޫރަޕަށް ބޭރުކުރާ މަހަށް ބޮޑު ޑިއުޓީއެއް ނެގުމުގެ މައިގަނޑު ސަބަބަކީ، ރާއްޖޭގައި ދީނީ މިނިވަންކަން ދީފައި ނެތުމެވެ.

އާމްދަނީ ހޯދޭނެ ގޮތެއް ނެތް 45،000 ޒުވާނުން ތިބިކަން އެނގިވަޑައިގަންނަވާ ކަމުގައިވެސް، ކެމްޕޭން މެސެޖުގައި ޑރ މުޢިއްޒު ވިދާޅުވެއެވެ. އެހެން ނަމަވެސް އެ 45،000 ޒުވާނުންގެ ތެރެއިން އެންމެ ޒުވާނަކަށްވެސް އަމިއްލަ ފައިމައްޗަށް ތެދު މަސައްކަތެއް ކޮށްގެން އަބުރުވެރި ދިރިއުޅުމެއް އުޅެވޭނެ މަގު މާލޭ ސިޓީ ކައުންސިލްގެ މޭޔަރުކަމުގައި އެމަނިކުފާނު ވޭތުކުރަމުން މިދާ 3 އަހަރުގެ ތެރޭގައި ހޯދައިދެވުނު ހެއްޔެވެ؟

ޑިމޮކްރަސީގެ މަގުން ރާއްޖޭގެ ވެރިކަމުގެ ނިޒާމު ބައްޓަންވެ ހިންގަން ފެށިފަހުން މިހާތަނަށް ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ އިންތިހާބުކުރުމަށް 3 އިންތިހާބެއް ބާއްވައިފިއެވެ. އެއިން ކޮންމެ އިންތިހާބެއްގައިވެސް ބޮޑެތި މައްސަލަތަކެއް އިންތިހާބުގެ ކޮންމެ ބުރެއްގައިވެސް ކުރިމަތިވެއެވެ. ވޯޓާއި މެދު ރައްޔިތުން ޝައްކު ކުރުމާއި، ދެފުށް ފެންނަ އިންތިހާބެއްކަމާއި މެދު އުފެދޭ ސުވާލުތަކެވެ. އަހަރުން އަހަރަށް ރާއްޖޭގައި އެކި ފެންވަރުގައި ބޭއްވޭ އިންތިހާބުތަކުގައި ރާއްޖޭގެ އިލެކްޝަން ކޮމިޝަނުން ގެންދެވީ އިންތިހާބުތައް އަމާންކަމާއެކު ގެންދެވޭނެ ކަންކަން ތަންފީޒުކުރުމުގެ މަސައްކަތް ކުރަމުންނެވެ.

ރިޔާސީ އިންތިޚާބުގެ ފުރަތަމަ ބުރުގެ ކެމްޕޭނަށް ނެރުނު، ޕީއެންސީގެ މެނިފެސްޓޯގައި، ބޯހިޔާވަހިކަމުގެ ދާއިރާއިން ފިޔަވައި، މާބޮޑެތި ބިޔަ މަޝްރޫޢުތަކެއްގެ ވާހަކައެއް ނެތެވެ. އިޤުތިޞާދީ ދާއިރާއިން ދައުލަތުގެ އާމްދަނީ އިތުރުކުރުމަށް ކުރާނެ ކަމެއްގެ ވާހަކައެއް ބުނެފައެއް ނެތެވެ. އެކަމުގެ ތަޞައްވަރެއްވެސް ނެތެވެ. އެހެންނަމަވެސް ރިޔާސީ އިންތިޚާބުގެ ދެވަނަ ބުރުގެ ކެމްޕޭން ފެށުމާއި އެކު، ޕީއެންސީގެ ރިޔާސީ ކެންޑިޑޭޓް މިހާރު ގެންދަވަނީ، މެނިފެސްޓޯގައި ނުވެސް ހިމަނާހުރި އައު ވަޢުދުތައް ވެވަޑައިގަންނަވަމުންނެވެ.

2008 ވަނަ އަހަރު އޮގަސްޓް މަހުގެ 7 ވަނަ ދުވަހު، ތަސްދީޤު ކުރެވުނު ފެހި ޤާނޫނު އަސާސީއަކީ، ޚިޔާލުފާޅުކުރުމާއި، ނޫސްވެރިކަމުގެ މިނިވަންކަން، ޑިމޮކްރެޓިކް އެހެން މުޖުތަމަޢުތަކުގައިވެސް ދީފައި އޮތް ވަރަށް ވުރެ މާފުޅާކޮށް މިނިވަންކަން ދީފައި އޮތް ޤާނޫނު އަސާސީއެކެވެ. ދިވެހި ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ޤާނޫނު އަސާސީގެ 27 ވަނަ މާއްދާ އާއި 28 ވަނަ މާއްދާ ޚާއްސަކޮށްފައި ވަނީ އެކަމަށެވެ. އެހެން ނަމަވެސް އެއްވެސް މިނިވަންކަމަކީ އޭގައި ހުދޫދެއް ނެތް މިނިވަންކަމެއް ނޫނެވެ.

ރިޔާސީ އިންތިހާބުގެ މި ދުވަސްވަރަކީ، މިނިވަންކަމުގެ ވާހަކަ އެކިއެކި މާނައިގައި ވަރަށް ގަދަޔަށް ދެކެވޭ ދުވަސްވަރެކެވެ. އެއް ބަޔަކު ކެމްޕެއިން ކުރުމަށެވެ، އަދި އަނެއްބަޔަކު އެންޓި ކެމްޕެއިން ކުރުމަށެވެ. ކޮންމެ އަކަސް މިކަމުގައި ޔަގީންވާ އެއް ކަމެއް އެބައޮތެވެ. އެއީ އަހަރެމެން މިއަދު މި ތިބި ފިޔަވަޅުގެ ހަޤީޤަތެވެ. ފުންކޮށް ވިސްނާލުން މުހިންމެވެ. އަޅުގަނޑާއިއެކު ހިންގަވާށެވެ.

ކޯލިޝަނަކުން ސަރުކާރު ހިންގުމަކީ ފަސޭހަކަމެއް ނޫނެވެ. އެހެންވެ އެމްޑީޕީގެ އެކަނިވެރިކަމެއް ހޯދުމަކީ، ޕާޓީގެ އާއްމު މެމްބަރުންވެސް އެދި ތިބި ކަމެކެވެ. ޕާޓީއަށް މުހިއްމީ ވަކި މީހެއް ނޫންކަކަމާއި ޕާޓީއަށް ވެރިކަން އޮތުންކަން ރިޔާސީ އިންތިޚާބުގެ ފުރަތަމަ ބުރުގެ ނަތީޖާއިން އެނގެއެވެ. ދަޑިމޮކްރެޓްސްއަށް އެންމެ 15839 ވޯޓު ލިބުނު އިރު އެމްޑީޕީއަށް، 86161 ވޯޓު ލިބުނެވެ. މިބޮޑު ފަރަޤުން ދޭހަކޮށްދެނީ، ރައީސް ނަޝީދަށް ވެރިކަމާއި ބާރުތައް ހޯއްދެވޭނެ ގޮތެއް ނެތްކަމެވެ. އެހެން ނަމަވެސް އެމްޑީޕީ ބައިބައިކޮށްލައި، އެމަނިކުފާނުގެ އަމިއްލަ އެދުންފުޅަށް ނިންމާ ގޮތެއްގެ ސަބަބުން އަނެއްކާވެސް 2013 އެކޭ އެއްފަދައިން އެމްޑީޕީއަށް ވެރިކަން ގެއްލި އަނެއް ފަސްއަހަރު އެމްޑީޕީގެ މެމްބަރުން މަގުމަތީގައި ތިބެން ޖެހިދާނެއެވެ.