އިސްރާއީލް-ހަމާސް ގެ ހަނގުރާމަ 7 އޮކްޓޯބަރުގައި ފެށިފަހުން މިހާތަނަށް 50 ނޫސްވެރިއަކު މަރުވެފައިވާކަމަށް ނޫސްވެރިން ރައްކާތެރިކުރާ ކޮމިޓީ، "ކޮމިޓީ ޓު ޕްރޮޓެކްޓް ޖާނަލިސްޓްސް" އިން ބުނެފި.

2001 ވަނަ އަހަރުގެ ސެޕްޓެމްބަރު މަހުގެ 11 ވަނަ ދުވަހު އެމެރިކާގެ ވޯލް ޓްރޭޑް ސެންޓަރު ގޮއްވާލި ހާދިސާއަށްފަހު ހުޅަނގުގެ މީޑިއާތަކުން މުސްލިމުން ސިފަކުރަމުންދިޔައީ ހަނގުރާމަވެރި ނިރުބަވެރި އަދި ނުރައްކާބައެއްގެ ގޮތުގައެވެ. މުސްލިމުންނާއި މެދު އެކި ޤައުމުތަކުގައި ހިނގަމުންދާ ލާއިންސާނީ ޖަރީމާތަކާއި ދެކޮޅަށް އަޑުއުފުލަން ގިނަ ބަޔަކު ޖެހިލުންވާ އަދި ފޫހިކުރުވި ސަބަބަކަށް ހުޅަނގުން މުސްލިމުންނާއި ގުޅޭގޮތުން ފަތުރަމުންދިޔަ ޙަގީގަތެއްނެތް ވާހަކަތައް ވިއެވެ. އެހެންނަމަވެސް 22 އަހަރު ފަހުން މަންޒަރު މިވަނީ ބަދަލުވާން ފަށާފައެވެ.

ފަލަސްޠީނުން ދިވެހިރާއްޖެއަށް ކަނޑައަޅުއްވާފައި ހުންނަވާ ސަފީރު ވަލީދު އޭ. އެމް. އަބޫޢަލީ ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ޑޮކްޓަރ މުޙައްމަދު މުޢިއްޒުގެ އަރިހަށް އިޙްތިރާމްގެ ޒިޔާރަތެއް ކުރައްވައިފިއެވެ. މި ބައްދަލުކުރެއްވުން އޮތީ އިއްޔެ ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ އޮފީހުގައެވެ.

އިސްރާއީލުގެ އަސްކަރިއްޔާއިން ޣައްޒާގެ އުތުރުން، ޖަބަލިއާ ރެފިއުޖީ ކޭމްޕްގައި ހުންނަ އަލް-ފަޚޫރާ ސްކޫލަށް ވަނީ ހޮނިހިރު ދުވަހުގެ ހެނދުނު ހަމަލާދީފި. އަދި ހަމަ އެ ދުވަހު ތަލް އަލް-ޒާތަރް ކިޔާ އަވަށެއްގައި ހުންނަ ސްކޫލަކަށް ވެސް ހަމަލާދީފައި. މި ދެ ސްކޫލަކީވެސް އދ. ގެ ކަމާ ގުޅޭ އެޖެންސީއިން ހިންގާ 2 ސްކޫލް.

އިސްރާއީލުގެ އަސްކަރިއްޔާއިން ޣައްޒާގެ އެންމެ ބޮޑު ހޮސްޕިޓަލް ކަމުގައިވާ އަލް-ޝިފާ ހޮސްޕިޓަލުގެ ވަށައިގެން ތިބެ ހަމަލާދެމުންދާތީ، އެ ހޮސްޕިޓަލުގައި 7،000 އެއްހާ މީހުން ތާށިވެފައި ތިބިކަމަށް ހޮސްޕިޓަލްގެ ޑައިރެކްޓަރ ހާމަކޮށްފި. މީގެ ތެރޭގައި ބަލިމީހުންނާއި، ސިއްހީ ޙިދުމަތްތެރިން އަދި އާންމުން ހިމެނޭ.

އަލް-ޝިފާ ހޮސްޕިޓަލުން ގިނަ ބަޔަކު މަރުވަމުންދާއިރު، މަރުވެފައި ތިބި މީހުންގެ ހަށިގަނޑުތައް ވަޅުލުމުގެ ފުރުސަތެއް އިސްރާއީލުން ނުދޭތީ ގިނަ ހަށިގަނޑުތައް މިހާރު ދަނީ ކުނިވަމުން. އަދި އަލް-ޝިފާ ހޮސްޕިޓަލުގައި ދުވަސް ނުފުރާ ވިހާފައި ތިބި ކުދިންނަށް ފަރުވާ ނުދެވި އެ ތުއްތު ފުރާނަތައް މަރުވަމުންދާ މަންޒަރު ފެނި، އެ ހޮސްޕިޓަލުގައި ތިބި ބަލި މީހުން އެހެން ހޮސްޕިޓަލްތަކަށް ބަދަލުކުރުމުގެ ފުރުސަތު ދިނުމަށް މުޅި ދުނިޔޭގެ އެކި ކަންކޮޅުތަކުން ގޮވާލަމުން އެބަދޭ.

ޣައްޒާގެ 700،000 އަށް ވުރެން ގިނަ ކުޑަކުދިން ގެދޮރު ގެއްލި މަގުމަތިވެފައިވާކަމަށް އދ. ގެ ކުޑަކުދިންނާ ބެހޭ ޖަމްއިއްޔާ، ޔުނިސެފުން ބުނެފި.

ވޯލްޑް ހެލްތް އޯގަނައިޒޭޝަންއިން ހާމަކުރާ ގޮތުގައި ހޮސްޕިޓަލްތަކަމަށް ހަމަލާ ދިނުމުގެ ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން، ފަރުވާ ނުލިބިފައި ތިބި އެތައް ބަޔަކު އަންނަނީ މަރުވަމުން. މީގެ ތެރޭގައި ދުވަސް ނުފުރާ އަލަށް ވިހާފައި ތިބި ތުއްތު ކުދިން ވެސް ހިމެނޭ.

ހިޒްބުﷲގެ ލީޑަރ ސައްޔިދު ޙަސަން ނަސްރުﷲ ބުނީ އި ޖަމާއަތުން އިސްރާއީލަށް ހަމަލާ ދިނުމަށް މުޅިން އައު ދެ ވައްތަރެއްގެ ހަތިޔާރު ބޭނުންކުރަމުން އަންނަކަމަށް. އަދި އިސްރާއީލަށް ހަމަލާ ދިނުމުގައި އެ ޖަމާއަތުން ވަރުގަދަކޮށް ތިބޭނެ ކަމަށް ވެސް ހާމަކޮށްފައިވޭ.

ގާޒާއަށް އަރާފައިވާ އިޒްރޭލުގެ ސަޙްޔޫނީ ސިފައިން ދަނީ، ގާޒާގެ ހޮސްޕިޓަލްތަކަށް ހަމަލާދެމުންނެވެ. އަލްޝިފާ ހޮސްޕިޓަލުގެ އޮޕަރޭޝަން ތިއޭޓަރުތައް ހުންނަ އިމާރާތަށްވެސް އިޒްރޭލު ސިފައިން ވަނީ ހަމަލާދީފައެވެ.

ޚާރިޖީ ވަޒީރު ޝާހިދުގެ ވާހަކަފުޅުގައި، ފަލަސްޠީނުގެ ޢާންމުރައްޔިންނާ ދެކޮޅަށް އިސްރާއީލުން ހިންގަމުންދާ އަސްކަރީ ޙަމަލާތައް ހަރުކަށި އިބާރާތުން ކުށްވެރިކުރައްވައި، މިހާރުން މިހާރަށް ހަމަލާތައް ހުއްޓާލަންޖެހޭކަމުގައި ވިދާޅުވިއެވެ. އަދި ޢައްޒާގައި އިންސާނީ ހާލަތު ގޯސްވަމުންދާދިއުމަށް އިޝާރާތްކުރައްވާ ވާހަކަފުޅު ދައްކަވަމުން މިނިސްޓަރ ޝާހިދު ވަނީ ކާބޯތަކެއްޗާއި ބޭސް ފަދަ ޒަރޫރީ ތަކެތި ރައްކާތެރިކަމާއެކު ޣައްޒާއަށް ވަންނާނެކަން ކަށަވަރުކުރުމަށާއި އެކަމަށް އެއްބާރުލުން ދެއްވުމަށް ވެސް އެދިވަޑައިގެންނެވިއެވެ.

އިސްރާއީލުގެ އަސްކާރިއްޔާއިން އަލް ޝިފާ ހޮސްޕިޓަލަށް ހަމަލާދިން ނަމަވެސް، ހޮސްޕިޓަލުގެ މުވައްޒަފުން ބަލި މީހުންނަށް ހިދުމަތް ކުރުމުގައި ދެމިތިބޭނެކަމަށް ހޮސްޕިޓަލްގެ ޑިރެކްޓަރ މުޙައްމަދު އަބޫ ސަލްމިޔާ ބުނެފައިވޭ. މީގެ އިތުރުން، އދ. ގެ ސެކިއުރިޓީ ކައުންސިލްގައި ވޯލްޑް ހެލްތް އޯގަނައިޒޭޝަންގެ ވެރިޔާ ހާމަކޮށްފައިވާ ގޮތުން، ހޮސްޕިޓަލްތަކަށް މި ވަރަށް ހަމަލާ ދިނުމަކީ ދުވަހަކުވެސް ހީކުރި ގޮތެއް ނޫންކަމަށާއި، ހަނގުރާމަ ހުއްޓާލުމަށް އޭނާ އަނެއްކާވެސް ގޮވާލާފައިވޭ.

ޣައްޒާއަށް ދެމުންގެންދާ ހަމަލާތަކުގައި މިހާރު މިހާތަނަށް އދ. ގެ 92 މުވައްޒަފަކު މަރުވެފައިވާކަމަށް އެ ޖަމްއިއްޔާއިން ހާމަކޮށްފި. މިއީ މިފަދަ ހަނގުރާމައެއްގައި މިހާތަނަށް އެންމެ ގިނައިން އދ. ގެ މުވައްޒަފުން މަރުވި ފަހަރު.

ރިޕޯޓުތައް ބުނާގޮތުން، އެމެރިކާގެ ރައީސް ޖޯ ބައިޑަން ވަނީ ހަނގުރާމަ 3 ދުވަހަށް މެދުކަނޑާލުމަށް ނަތަންޔާހޫއަށް ގޮވާލާފަ. އަދި މި ކަމުގައި ބައިޑެންގެ ބޭނުމަކީ ރަހީނުކޮށްފައި ތިބި މީހުން ދޫކޮށްލުމާގުޅޭ މަޝްވަރާތައް ކުރުންކަމަށްވެސް އަޑު ފެތުރޭ.

ފަލަސްތީނުގެ ހެލްތް މިނިސްޓްރީއިން ހާމަކުރާ ގޮތުގައި އިސްރާއީލުން 7 އޮކްޓޯބަރގެ ފަހުން ދިން ހަމަލާތަކުގައި މިހާތަނަށް 10،000 އަށް ވުރެން ގިނަ މީހުން މަރުވެފައިވޭ. އޭގެ ތެރޭގައި ކުށެއް ނެތް އެތައް ބަޔަކު؛ 4،104 ކުޑަ ކުދިންނާއި 2،641 އަންހެނުން ހިމެނޭ. އަދި އދ.ގެ ސެކްރެޓަރީ ޖެނެރަލް އެންޓޯނިއޯ ގުޓެރޭޒް މިހާރު ޣައްޒާ ސިފަކުރަނީ ކުޑަކުދިންގެ ގަބުރުސްތާނެއް ގޮތަށް. އަދި އޭނާ ވަނީ ހަނގުރާމަ ހުއްޓާލުމަށް އަނެއްކާ ވެސް ގޮވާލާފަ.